antibiotica(resistentie) in sediment

Soorten en concentraties antibiotica in het sediment zijn afhankelijk van de nabijheid van een rioolwaterzuivering of landbouwgebied 1). In sediment worden hogere concentraties antibiotica (o.a. tetracyclinen, sulfonamiden en macroliden) aangetroffen dan in het water. Daarmee is het risico op resistentievorming in sediment in principe groter 1).   In riviersediment werden benedenstrooms en op grote afstand (gemeten is tot 17,5 km) vanaf de vervuilingsbron verhoogde concentraties resistente bacteriën en vooral  bacteriegenenpakketjes in sediment aangetroffen 2). Deze genenpakketjes bestaan uit plasmiden, integrons en transposons. Ze zijn persistent, zeer mobiel en uitwisselbaar tussen verschillende bacteriesoorten, die de resistentiecodes in hun eigen genen kunnen opnemen. Hierdoor kan resistentie zich over grote afstanden en over hele bacteriepopulaties verspreiden.

Sediment onder oppervlaktewater kan als een reservoir dienen van door menselijk toedoen veroorzaakte antibioticaresistentie. Onduidelijk is of en in hoeverre antibiotica en antibioticaresistente organismen/genen vanuit het sediment in het oppervlaktewater terechtkomen en zich verder verspreiden. Zo kunnen bodemorganismen en op de bodem voedselzoekende vissen resistente bacteriën en bacteriegenen uit het sediment opnemen. Vervolgens kan resistentie via de voedselketen worden doorgegeven. Vissen kunnen resistentie over grote afstanden verplaatsen en aan de mens doorgeven.


1) Kim SC and K Carlson 2007, Temporal and Spatial Trends in the Occurrence of Human and Veterinary Antibiotics in Aqueous and River Sediment Matrices, Environ. Sci. Technol., 2007, 41 (1), pp 50–57.
2) Kristiansson E et al 2011, Pyrosequencing of Antibiotic-Contaminated River Sediments Reveals High Levels of Resistance and Gene Transfer Elements, Plos ONE, 6(2)e17038.

Foto: Dan Bennett, www.flick.com