ftalaten in oppervlaktewater


In het oppervlakte water worden alle ftalaten aangetroffen. De gemiddelde concentratie van de ftalaten DEHP en DBP in het Nederlandse oppervlaktewater is ongeveer 1 μg/l 1)
 
DEHP bereikt in het oppervlaktewater de hoogste concentraties. Ook DMPP, DBP, BBP bereiken soms 2 – 5 ug/L. DMP, DPP, DCHP en DOP komen hier niet boven de 0,2 ug/L 2) . Deze Nederlandse onderzoeksgegevens komen overeen met concentraties in oppervlaktewateren van Duitsland, Denemarken en Zweden3).
 
In het zwevende stof van het Nederlandse oppervlaktewater worden ook alle ftalaten aangetroffen. De concentraties van ftalaten in oppervlaktewater en het hierin zwevend stof in zoetwater en zoutwater verschillen weinig. DEHP wordt het meest aangetroffen, tot 19.000 ng/g drooggewicht (dw). Ook DMP komt soms in relatief hoge concentraties in het zwevend stof voor. De andere ftalaten, DMPP, DBP, BBP, DCHP en DOP, komen tot 4100 ng/g dw, en de overigen tot enkele duizenden ng/g dw.
 
De meer polaire ftalaten (DMP, DEP, DPP) komen wel gebonden aan het zwevende stof voor, maar niet los in het water. Watermonsters die gefilterd worden vóórdat een meting plaatsvindt missen daardoor een deel van de aanwezige ftalaten en sommige soorten ftalaten worden volledig gemist.


Ook in het Nederlandse sediment worden alle ftalaten aangetroffen. De ftalaatconcentraties in sediment liggen over het algemeen lager dan in zwevend stof. 
 
De concentraties van DMPP, DBP, BBP, DCHP en DOP liggen hier tussen 1,6 ng en 1700 ng/g (1,7 mg/kg) dw. De overige ftalaten liggen in een bredere range, met de hoogste waarde 7600 ng/g (7,6 mg/kg) dw voor DEHP die ook het meest voorkwam.




1) Wiersma G en HAJ Mulder 2000, Broomhoudende brandvertragers, ftalaten, musk, xyleen, tri en per en zink, rapport KNNM BV en Chemiewinkel RUG.
2) Vethaak AD en anderen 2002, Estrogens and xeno-estrogens in the aquatic environment of the Netherlands, RIZA en RIKZ repnr. 2002.001 (Landelijk onderzoek OEstrogene Stoffen, LOES).
3) Fultmann, 1999, Vikelsoe, 1999 en Remberger, 1999 in 2).

Foto kanaal: Stg. Huize Aarde
Foto sediment: Dan Bennett www.Flickr.com