Kort verslag van de online workshop:
Grensoverschrijdende samenwerking inzake wolvenbeheer in het Duits-Nederlandse grensgebied
Universiteit Osnabrück, 9 december 2021,14:00 - 17:00 uur.

Programma
14:00 - 14:10: Welkom en korte achtergrond van het project, door Alfons Uijtewaal, Stichting Huize Aarde.
14:30 - 15:00: Presentatie (zie dia’s) van de projectresultaten met Q&A, door Andrea Lenschow, Universiteit Osnabrück.
15:10 - 15:50: Presentaties uit de praktijk met vraag en antwoord
a) Ecosim, een simulatiespel over implicaties voor beleid en beheer van de terugkeer van grote dieren zoals bijvoorbeeld de wolf, door Constant Swinkels, Stichting Crossbill Guides.
b) Methoden om overlast van wolven te voorkomen door gebruik te maken van kennis van diergedrag, door Diederik van Liere, Cabwim Wildlife onderzoek en advies.
16:00 - 16:50: Plenaire discussie over mogelijkheden voor grensoverschrijdende samenwerking
16:50 - 17:00: Conclusies en perspectieven

Verslag
Wolven steken grenzen over. Zo zijn de meeste Nederlandse wolven migranten uit Duitsland. Vanwege deze grensoverschrijdende mobiliteit is effectieve grensoverschrijdende samenwerking noodzakelijk om de uitdagingen op te lossen. In de praktijk lijkt er echter weinig grensoverschrijdende samenwerking te zijn.
Tijdens de bijeenkomst zijn vier belangrijke obstakels voor grensoverschrijdende samenwerking in het wolvenbeheer besproken:

1. Algemene problemen bij het wolvenbeheer
Aangenomen wordt dat de meeste wolven zich normaal gedragen, maar in de praktijk gedragen individuele wolven zich atypisch en veroorzaken zij de grootste problemen. Bovendien is aangetoond dat dit atypische gedrag geen toeval is, maar van de ouders wordt geërfd. Wolven moeten worden opgevoed en dat betekent ook dat ze slechte ervaringen met mensen moeten opdoen. Tot nu toe is er echter weinig bereidheid om passende hulpmiddelen te gebruiken, omdat de nadruk steeds ligt op hekken en herdershonden. Het wolvengedrag moet in de gaten worden gehouden en kennis over problematische wolven in het grensgebied moet over de grenzen heen worden uitgewisseld. Zie verder van Liere et al. 2021.

2. De specifieke situatie in Nederland
Daar is de wolf nog nieuw en begint men zich pas met het probleem bezig te houden. Bovendien verblijft een jonge wolf door de geringe omvang van Nederland meestal maar korte tijd in één gebied en trekt dan verder, waardoor het probleem zich verplaatst.

3. Verschillende ervaringsniveaus
De beperkte ervaring in Nederland betekent ook dat belanghebbenden in Duitsland het gevoel kunnen hebben dat zij niet kunnen profiteren van de uitwisseling met Nederland omdat zij vinden dat zij veel verder zijn.

4. Benodigde inspanning
De algemene inspanning die voor de samenwerking nodig is, is ook een probleem. Dit wordt nog verergerd door het feit dat het wolvenbeheer in Duitsland zeer gedecentraliseerd is, waardoor er te veel relevante contacten zijn. In Nederland daarentegen is het beheer veel meer gecentraliseerd.

Voor meer informatie, zie het volledige (Duitstalige) eindrapport van het Euregio project Healthy Planet 2021: Kommunikation und Zusammenarbeit für eine bessere Biodiversität in der Grenzregion zwischen Niedersachsen und den Niederlanden am Beispiel des Wolfsmanagements