6. groene farmacie - verkoop
 
”Hoe is het mogelijk dat men geen vergif in huis mag hebben, maar men het wel kan verkopen als medicijn”?
Jonathan Swift, 1726, Gullivers reizen

  Gezondheid is een publieke zaak, en niet een product dat onderhevig kan zijn aan vraag- en aanbodsturing. Voorlichting over en onderzoek naar gezondheid en medicijnen is geen marketingtool meer, en getuigt van een hoge ethiek en sociale verantwoordelijkheid. Binnen groene farmacie vindt productie en verkoop van medicijnen en andere gezondheidsproducten uitsluitend plaats buiten de beurs om. Winsten worden uitsluitend geïnvesteerd in de kwaliteit van het product en dienst zelf. Hierdoor is de noodzaak van marketing, die de omzet en daarmee overgebruik opstuwt en ten koste gaat van de geloofwaardigheid van een hele sector, bij groene farmacie afwezig. Ziektekostenpremies, waarin traditioneel de marketingkosten en winstafdracht verdisconteerd worden 1), kunnen omlaag.

Wat kunnen betrokkenen nu al doen?
Meerdere marktinstrumenten kunnen tegelijk worden ingezet om de ontwikkeling naar maatschappelijk verantwoord medicijngebruik te sturen:
  1. producenten: medicijnen aanbieden als onderdeel van een gezondheidsdienst;
  2. producenten: het ontwikkelen van een keurmerk voor medicijnen die zonder sociale en ecologische schade worden ontwikkeld en geproduceerd; 
  3. overheid: belasting van niet als zodanig gecertificeerde medicijnen; 
  4. overheid en distributeurs: beperking van de vrije verkoop van niet groene medicijnen; 
  5. overheid, producenten en distributeurs: geen (in)directe consumentgerichte reclame voor medicijnen en andere gezondheidsproducten;
  6. producenten en distributeurs: geen uitkering van een provisie aan verkopers en voorschrijvers van humane en veterinaire medicijnen;
  7. onderzoekers: onderzoek naar functioneren en promotie van gezondheidszorg & farmacie zonder winstoogmerk. Dat dit mogelijk is, bewijst een aantal zorgverzekeraars dat al vele jaren prima functioneert zonder winststreven. Een voorbeeld van een jong farmaceutisch bedrijf zonder winstoogmerk is het Nederlandse Cinderella.
Openbare apothekers, ziekenhuisapothekers en apotheekhoudende dierartsen kunnen meewerken met de ontmoediging van het gebruik van niet groene medicijnen, door:
  1. het afspreken van een gedragscode om de massale inkoop van goedkope en schenking van (milieubelastende) medicijnen tegen te gaan;
  2. het accepteren van een hogere eigen bijdrage en een (EU-brede) milieuaccijns voor (OTC-)medicijnen; 
  3. het bepleiten van een beperking van de vrije verkoop van deze medicijnen.
Zorgverzekeraars en overheden kunnen aan het gebruik van groene medicijnen bijdragen door:
  1. meer en hogere eigen bijdragen voor medicijnen voor niet-chronisch zieken;
  2. sociale en ecologische argumenten mee te wegen in het medicijnkeuze- en medicijnprijsbeleid;
  3. het nut van een MVO-keurmerk voor medicijnen in de keten, met name naar producenten, uit te dragen;

> naar 7. diagnose


1) De onkosten voor marketing worden verdisconteerd in de prijs die voor medicijnen wordt betaald, en daarmee deels (wat betreft receptplichtige medicijnen) met publiek geld betaald via de ziektekostenpremie, J Schuiling 2002 Huisarts en Wetenschap.