9. groene farmacie - medicijngebruik
 
Gezien de geringe giftigheid, bijwerkingen en interacties van groene pillen zouden ze vrij verkrijgbaar kunnen zijn. Het verstrekken van groene pillen betekent echter niet dat gezondheid en milieu daar in principe voordeel van hebben. De aanduiding ”groen” verondersteld dat het medicijn ook veilig is en men er veel van kan gebruiken. Grootschalig gebruik en hoge emissie kunnen de voordelen van snelle afbraak weer teniet doen. Ook voor een verantwoorde omgang met deze medicijnen is het van belang dat wij burgers leren volle verantwoordelijkheid te nemen voor onze gezondheid.
 
Maatschappelijk verantwoord medicijngebruik stoelt op sociaal, economisch en ecologisch verantwoord gebruik van medicijnen. We leren rekenschap te geven van de mogelijke gevolgen van onze leefstijl, ons koop- en slikgedrag, onze diensten, productiewijzen en producten. De kosten wentelen we niet af op de eigen samenleving, op een andere verafgelegen of toekomstige samenleving, noch op het milieu.

Wat kunnen wij, burgers, nu al doen?
  1. Bewustwording van onze rol en verantwoordelijkheid als belangrijke schakel in de medicijnketen.
  2. Maatschappelijk verantwoord medicijngebruik beschouwen we als een nieuwe reden voor duurzaam gedrag en actie.
  3. Het vaststellen van de belangrijkste oorzaken van het toenemend gebruik van medicijnen en vooral het overgebruik daarvan. Een bekende oorzaak van het toenemend medicijngebruik is demografie (vergrijzing, immigratie/emigratie) 1).  Volgens een verkennende studie uit 2012 zouden vergrijzing, leefstijl en houding ten opzichte van medicijnen de belangrijkste redenen zijn achter het toenemende medicijngebruik 2). Vergrijzing en leefstijl hebben veel met elkaar te maken. Door een verkeerde leefstijl verouderen mensen sneller en krijgen mensen op steeds jongere leeftijd allerlei klachten 3). Andere oorzaken voor het toenemend medicijngebruik zijn: bezuiniging in de zorg 4), cultuur 5), marketing 6), beschikbaarheid en kosten 7), en productiemethoden in de veeteelt 8).
  4. Kiezen voor gezondheidsbevordering en deskundige leefstijlinterventies vóórdat medicatie wordt overwogen.
  5. Bij huisarts en geriater medicijnbeoordelingen van oudere familieleden met meer vijf of meer verschillende medicijnen (polyfarmacie) bepleiten, en hierbij het belang van preventie afwegen tegen kwaliteit van leven.
  6. Gebruik van medicijnen buiten de vastgestelde indicaties om (off-label) niet te snel accepteren, met name voor kinderen of ouderen.
  7. Kiezen voor natuurlijke pilhormonen, of liever hormoonvrije anticonceptie. 
  8. Vragen naar en kiezen voor de minst milieubezwaarlijke medicijnen.
  9. Kiezen voor duurzaam geproduceerde vlees- en zuivelproducten, vleesconsumptie matigen, en verspilling van vlees en ander voedsel voorkomen.
  10. Ons niet laten leiden door reclame over gezondheid, ziekte en medicijnen, maar onafhankelijke bronnen raadplegen.

> naar 10. afvalfase


1) Bijvoorbeeld in: Aa van der NGFM et al 2008, Geneesmiddelen in bronnen voor drinkwater. Monitoring, toekomstig gebruik en beleidsmaatregelen, RIVM rapport 609715002.
2) Breukel S et al 2012, How rational is medicine use? Research for factors that determine the increase in human medicine use, Academic Consultancy Training, Wageningen University, 58 p.
3) De gezonde levensverwachting staat in Nederland onder druk. Door levenslang overgewicht zullen in de toekomst meer ouderen overgewicht-gerelateerde ziekten als diabetes en hart- en vaatziekten hebben, Hulsegge G et al 2013, Today’s adult generations are less healthy than their predecessors: generation shifts in metabolic risk factors: the Doetinchem Cohort Study, European Journal of Preventive Cardiology.
4) Geschat wordt dat bezuiniging verantwoordelijk is voor 3% stijging in het medicijngebruik per jaar, SFK 2008, Data en feiten, www.sfk.nl.
5) Grote verschillen in slikgedrag tussen Europese landen met een vergelijkbare levensstandaard, geven aan dat culturele factoren van grote invloed zijn.
6) Met marketing kan de vraag naar medicijnen gecreëerd en gestuurd worden, Law MR et al 2008, Effect of illicit direct to consumer advertising on use of etanercept, mometasone, and tegaserod in Canada: controlled longitudinal study, BMJ 2008337:a1055.
7) Hoebert JM et al 2012. Reimbursement restriction and moderately decreases benzodiazepine use in general practice. Annals of Family Medicine10(1):42-49.
8) Onhygiënische toestanden woorden in de veeteelt gemaskeerd door medicijnen die veelal preventief worden toegediend.